"Check This Out!" door Kees van Hogeloon

Pat (vervolg)

Op het stukje van Eeuwig Schaak in de Rucphense Bode van vorige week (over pat) is reactie gekomen. Nog voor de Rucphense Bode uitkwam, uit Boxtel. Hoe dat kan? Dit stukje is ook te lezen op Internet op de websites van SV Eeuwig Schaak en van de Noord-Brabantse Schaakbond en kennelijk wordt ook daar het wel en wee van Eeuwig Schaak gevolgd. De reactie kwam van Huub van Dongen, voorzitter van de Noord-Brabantse Schaakbond, die er allereerst op wees dat een patstelling niet altijd het gevolg hoeft te zijn van een grote fout, maar in een eindspelsituatie ook kan ontstaan uit de meest logische zetten van beide spelers. In zo’n stelling wordt zelden tot het pat doorgespeeld en wellicht daarom denk je bij pat niet meteen aan een dergelijke situatie, maar dat neemt niet weg dat Huub wel gelijk heeft. Verder heeft Huub van Dongen kunnen achterhalen wie de "pat in 12 met alle stukken op het bord" verzonnen heeft: ene Sam Lloyd, en wel ruim 100 jaar geleden. Diezelfde Sam Lloyd wist ook een partij in elkaar te steken met pat in 10. Bij deze partij blijven overigens niet alle stukken op het bord staan. Dit "kunstwerk" stamt uit 1866 en gaat als volgt:

1. e2-e3 a7-a5 2. Dd1-h5 Ta8-a6 3. Dh5xa5 h7-h5 4. Da5xc7 Ta6-h6 5. h2-h4 f7-f6 6. Dc7xd7+ Ke8-f7 7. Dd7xb7 Dd8-d3 8. Db7xb8 Dd3-h7 9. Db8xc8 Kf7-g6 10. Dc8-e6 pat (zie diagram)

Als Pablo Picasso dit had gezien, had hij zijn kwast weggegooid en gaan schaken.

De 5e ronde van de interne competitie van Eeuwig Schaak was de ronde van de "ladykillers". Marcel Koek zette tegen Kees van Hogeloon de toon. Kees maakte een fout in de opening, die hem een vol stuk kostte. Uit wanhoop speelde hij zijn dame naar voor (in de vage hoop op wat tegenspel), maar dat liep helemaal verkeerd af. Na een ruil en een familieschaak veroverde Marcel ook nog de dame, waarna Kees maar meteen opgaf. Jan Rijkse zat aan de zelfde tafel, keek het geamuseerd aan en vertelde aan de bar nog aan een geïnteresseerde bezoeker: "De dame is het belangrijkste schaakstuk, als je die kwijt raakt kun je gelijk opgeven." Tot zijn grote schrik kon Jan bij terugkomst zijn woorden in praktijk brengen: Wouter Jans wist in een combinatie gebruik te maken van het feit dat Jans koning en dame op dezelfde diagonaal stonden en veroverde de dame van Jan Rijkse.

Soms loopt een slimmigheidje fataal af. Wim Soeters sloeg tegen John van de Broek met een paard een pion, die wel gedekt stond, maar niet teruggeslagen kon worden, omdat John anders meer materiaal verloor. Maar John ruilde eerst de torens af, en kon toen wel het paard slaan. Iets dergelijks overkwam ook Ton van Dorst tegen Ab Witkamp. Ook hij sloeg een pion met een stuk en raakte na afruil dat stuk kwijt. Met een stuk achter verlies je normaal gesproken gewoon de partij. John en Ab wonnen dan ook, evenals Ad Bruijns, die Joop van den Bosch een stuk afhandig wist te maken. Een uitzondering vormt soms onze "superaanvaller" Toon de Rooij, bij wie het vaak weinig uit lijkt te maken of hij nu een stuk voor of achter staat. Tegen Jan Konings verliep het spel echter redelijk normaal: Toon won in een van twee kanten agressief gespeelde partij een stuk en won vervolgens. Het slot was weer wel sensationeel: de zwarte koning werd matgezet op c1!

Arie van den Ende won tegen Wim Wijnings de kwaliteit en kreeg (met zwart) twee torens op de 2e rij. Dit was genoeg voordeel voor winst. Corné van Geel speelde tegen Ted van Eck beresterk en wist heel lang een gelijkwaardige stelling op het bord te houden. Een optelsom van kleine voordeeltjes leverde Ted eerst pionwinst en later stukwinst op, wat dus ook partijwinst werd.

Uitslagen 5e ronde:

Corné van Geel - Ted van Eck 0 - 1
Marcel Koek - Kees van Hogeloon 1 - 0
Jan Rijkse - Wouter Jans 0 - 1
Ton van Dorst - Ab Witkamp 0 - 1
Wim Soeters - John van de Broek 0 - 1
Wim Wijnings - Arie van den Ende 0 - 1
Joop van den Bosch - Ad Bruijns 0 - 1
Toon de Rooij - Jan Konings 1 - 0

Stand aan kop na 5 ronden:

1. Ted van Eck 157
2. Ab Witkamp 120
3. Marcel Koek 118
4. Wouter Jans 111
5. Corné van Geel 103
6. Kees van Hogeloon 97
7. Cees Buurman 93½
8. Ton van Dorst 89½
9. John van de Broek 83
10. Ad Bruijns 81

Dit stukje verscheen op woensdag 3 november 1999 in Weekblad De Rucphense Bode.

"Check This Out!" Archief