"Check This Out!" door Kees van Hogeloon

SV Eeuwig Schaak

Komende zondag weer Bitterballentoernooi

Zondag 25 januari is zaal 't Trefpunt tussen 12 en 5 uur 's middags weer gevuld met jeugdschakers. Dan wordt voor de 26e keer het jeugdtoernooi van Eeuwig Schaak gespeeld, dat ook wel bekend staat als het Bitterballentoernooi. Ongetwijfeld wordt het weer een middag vol schaakplezier en sportiviteit, zoals het de afgelopen 25 keer ook het geval was.

Wie niet aanwezig zal zijn op het Bitterballentoernooi is de 9-jarige Indiër Hetul Shah. Hij had graag meegedaan, maar zijn pa had de auto niet en India is net even te ver om hem even met de auto op te halen. En de bus- en treinaansluitingen zijn vooral in en rond Afghanistan niet echt ideaal. Als u zich afvraagt wie Hetul Shah is: dat is het manneke van 9 jaar dat onlangs historie schreef door als jongste ooit een grootmeester te verslaan. De schaaksport is afkomstig uit India en het woord schaken is afgeleid van het Perzische woord "shah" (koning), dus als je uit India komt en Shah met je achternaam heet, moet je wel goed kunnen schaken. Maar dan nog: om met 9 jaar een grootmeester te verslaan…
Wat nergens in de pers vermeld stond is hoe Hetul Shah de grootmeester versloeg. En dat is jammer, want als de partij ziet is het des te indrukwekkender wat Hetul Shah heeft gepresteerd. De grootmeester heeft namelijk niet in een moment van schaakblindheid een dame of zo weggegeven en meteen maar opgegeven. Nee, het 9-jarig supertalent heeft echt indrukwekkend gespeeld, verdiend gewonnen en op maar liefst 3 momenten laten zien dat hij echt briljant is voor een kind van 9 jaar. Daarom hier alsnog de historische partij tussen Hetul Shah en de Russische grootmeester Noerlan Ibrajev. Pikant detail: Hetul Shah speelde nota bene ook nog met zwart!

1.e2-e4,e7-e5 2.Pg1-f3,Pb8-c6 3.Lf1-b5,a7-a6 4.Lb5-a4,Pg8-f6 5.0-0,Lf8-e7 6.Tf1-e1,b7-b5 7.La4-b3,d7-d6 8.c2-c3,0-0 9.h2-h3,Pc6-a5 10.Lb3-c2,c7-c5 11.d2-d4,Dd8-c7 12.Pb1-d2,c5xd4 13.c3xd4,Lc8-d7 14.Pd2-f1,Tf8-c8 15.Pf1-e3,Pb5-c6 16.a2-a3,Le7-f8

Tot dusverre nog niets aan de hand, maar nu begaat wit een slordigheidje, dat zijn piepjonge tegenstander meteen genadeloos afstraft.

17.b2-b3? (Zie 1e diagram)

Het veld c3 is niet meer onder controle van wit. Het leidt direct tot pionwinst en tot de eerste opmerkelijke actie van het 9-jarig talent.

17…,Pc6xd4! 18.Pf3xd4,Dc7-c3!

Ibrajev heeft de keus: het paard teruggeven of zijn toren laten slaan. Hij kiest opmerkelijk genoeg voor het laatste, waarschijnlijk omdat hij dacht dat de zwarte dame dan lange tijd inactief zou blijven en hij daarvan zou kunnen profiteren. Misschien had hij zelfs de hoop de zwarte dame in te sluiten en te veroveren.

19.Pd4-e2,Dc3xa1 20.Dd1-d2,d6-d5 21.b3-b4,d5-d4 22.Pe3-d1 (Zie 2e diagram)

Wat nu volgt is wellicht nog het indrukwekkendste wat de 9-jarige liet zien. Wat doe je als jeugdschaker als je een kwaliteit en een pion voorstaat tegen een sterke volwassen schaker? Dan probeer je uit alle macht die materiële voorsprong te behouden, zou je zeggen. Maar wat doet Hetul Shah hier?

22…,Tc8xc2!!

Hij offert de kwaliteit terug! Niet voor niks, uiteraard. Hij krijgt er spoedig een pion voor terug en heeft dan een ijzersterk pionnenduo in het centrum en staat, zo blijkt al snel in de partij, nog een stuk beter dan hij voor het kwaliteitsoffer al stond. Om met 9 jaar het inzicht en het lef te hebben om dat te doen, dat is ongekend!

23.Dd2xc2,Ta8-c8 24.Dc2-d2,Pf6xe4 25.Dd2-d3,Pe4-d6

Tja, wat moet je dan als grootmeester? Je staat eigenlijk verloren, maar verliezen van zo'n klein opdondertje, dat wil je niet laten gebeuren. Dus opgeven? Nooit! Dan maar een paardenmiddel: net zo lang de zwarte dame opjagen tot het ergens voordeel oplevert. Hoop je dan maar…

26.Lc1-b2,Da1-a2 27.f2-f4,Da2-c4 28.Dd3-b1,d4-d3 29.Pd1-e3,Dc4-e4 30.Pe2-c3,De4xf4 31.Pc3-d5,Df4-g3 32.Pe3-f1,Dg3-g6 33.Lb2xe5,Pd6-c4 34.Pd5-f4,Dg6-b6+ 35.Kg1-h1,Pc4xe5 36.Te1xe5,Lf8-d6 37.Te5-e4,Ld7-c6 38.Db1-c1 (Zie 3e diagram)

En nogmaals krijgt Hetul Shah de kans zijn enorme talent te demonstreren. Dit keer met een subtiel, maar dodelijk zetje. Al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat je geen briljant genie hoeft te zijn om deze zet te zien. Wel om als 9-jarige zover te komen tegen een grootmeester!

38…,Db6-b7!!

De loper op c6 is niet langer gepend en als de toren op e4 weggaat….

39.Te4-e1,Lc6xg2+!!

En de partij is nu echt uit.

40.Pf4xg2,Tc8xc1 41.Te1xc1,Ld6-f4 42.Tc1-c3,d3-d2 43.Tc3-d3,h7-h6 44.Kh1-g1,Db7-b6+ Wit geeft (eindelijk) op.

Dan tot slot nog het antwoord van het diagram uit het Districtskampioenschap van vorige week. Wit wint een stuk met 6.Dd1-d5! Daarmee valt wit het paard en de loper aan en dreigt ook nog mat te geven of f7. Na het tussenschaakje 6…,Lxf2 heeft zwart nog wat compensatie voor het verloren stuk, maar niet voldoende. In de partij waar het diagram uit kwam zag zwart in de paniek ook dit tussenschaakje over het hoofd en speelde 6…,0-0. Na 7.Dxe4 speelde zwart nog enkele zetten door en gaf daarna op. Tja… Het talent van een Hetul Shah… Daar kunnen wij op ons niveau alleen maar van dromen…

Alle stukjes van Eeuwig Schaak zijn terug te kijken op Internet onder de rubriek "Check This Out!" op de website van Eeuwig Schaak: home.concepts.nl/~mkoek of google naar trefwoord "Eeuwig Schaak".

Dit stukje verscheen op woensdag 21 januari 2009 in Weekblad De Rucphense Bode.

"Check This Out!" Archief