"Check This Out!" door Kees van Hogeloon

SV Eeuwig Schaak

Vakantie nekt Eeuwig Schaak

Het Avondcompetitieteam van Eeuwig Schaak heeft afgelopen vrijdag verloren met 4-0 van Staunton uit Etten-Leur. Eeuwig Schaak was wat verzwakt doordat enkele leden op vakantie waren en daardoor niet beschikbaar waren. Daardoor kon Staunton, dat waarschijnlijk ook voor een Eeuwig Schaak op volle sterkte een maat te groot is, nu wel erg makkelijk de zege binnenslepen. Een troost bij een dergelijk verlies is dat elke menselijke schaker wel eens de mist in gaat, zelfs de "groten der Aarde". Een voorbeeld hiervan is de blunder, die Viktor Kortsjnoi maakte in de 17e partij van zijn tweekamp om de wereldtitel tegen Anatoli Karpov in 1978, gespeeld in Baguio City op de Filippijnen. Na de 38e zet van zwart stond de op het diagram afgebeelde stelling op het bord. 

Kortsjnoi had na een magistraal gespeelde partij een gewonnen stelling bereikt, maar kwam in grote tijdnood, en besloot om de tijdnoodfase te overleven maar een aantal schaakjes te geven, waarmee hij de zwarte koning had opgejaagd naar het veld e2. En daar werd die zwarte koning ineens heel gevaarlijk voor wit: de zwarte koning was ineens zelf een aanvalsstuk geworden. Zo is de afgebeelde stelling ontstaan, waarin het al uiterst twijfelachtig is of Kortsjnoi nog wel op winst staat. Maar Kortsjnoi maakte het nog veel bonter. Hij speelde in deze stelling

39. Ta3-a1??

En Karpov sloeg genadeloos toe:

39. ... , Pd2-f3+!

Als wit 40.Kh1 speelt volgt onmiddellijk 40...,Pf2 mat. Als wit 40.gxf3 speelt duurt het één zet langer: 40...,Tg6+ 41.Kh1,Pf2 mat.

Onder druk van tijdsnood en vermoeidheid zijn dit begrijpelijke menselijke fouten, zelfs voor een fenomenaal schaker als Viktor Kortsjnoi. Toch had Kortsjnoi zelf een andere verklaring. Hij beweerde met stelligheid dat de Russische parapsycholoog Zoekhar, die als toeschouwer in de zaal zat, hem telepathisch beïnvloedde in opdracht van Karpov. Ook zou er in Baguio City radio-actieve straling zijn, waardoor het denkproces van Kortsjnoi gestoord zou worden. Gezien de levensloop van Kortsjnoi en de intimidaties door het toenmalige Sovjetbewind (Kortsjnoi was naar het Westen gevlucht, maar zijn naast familie was nog in de Sovjet-Unie en werd daar getreiterd om Kortsjnoi terug te pakken) zijn dit soort vreemde complot-theorieën misschien niet zo vreemd. De spelers van Eeuwig Schaak houden het er na de 4-0 nederlaag tegen Staunton het er maar gewoon op dat Staunton simpelweg beter was en niet dat Jomanda de Ettenaren bovenaardse krachten heeft gegeven.

Meer informatie over Eeuwig Schaak vindt u op home.concepts.nl/~mkoek.

Dit stukje verscheen op woensdag 3 maart 2004 in Weekblad De Rucphense Bode.

"Check This Out!" Archief